Τον Ευρωπαίο χαρακτηρίζει μια φοβερή αντινομία, η αντίθεσις του έσω και του έξω ανθρώπου. Ο Ευρωπαίος, άλλος εμφανίζεται και άλλος είναι. Ζή και κινείται μέσα στό ψεύδος της συμβατικότητος. Ολόκληρος ο πολιτισμός του είναι ένα άθροισμα κατά συνθήκην ψευδών στό οποίο έχει προσαρμοσθή. Είναι στό έπακρο εγωκεντρικός, και όμως φέρεται πρός τους άλλους με απόλυτη, σχεδόν εξεζητημένη ευγένεια.
Στις υπανάπτυκτες χώρες, όπου οι άνθρωποι δεν έχουν ακόμη την φινέτσα του ευρωπαίκώς πολιτισμένου, ο καθένας εκφράζει λίγο - πολύ τον εσωτερικό του κόσμο με κάποια ελευθερία και απλότητα που δεν την βρίσκεις στην Ευρώπη. Οι τρόποι τους είναι χοντροί αλλά οι άνθρωποι πιο αληθινοί. Στην Ευρώπη αυτό θεωρείται έλλειψις πολιτισμού και πνευματικής αναπτύξεως.
Έτσι, πολιτισμός κατάντησε να θεωρήται το συνεχές παιγνίδι της υποκρισίας, όπου οι κεκονιασμένοι τάφοι, οι γέμοντες δυσωδίας, καθαρίζουν συνεχώς το έξωθεν του ποτηρίου για να φαίνωνται καθαροί στους ανθρώπους.
Όπως όμως συμβαίνει με τους Φαρισαίους, αυτό το συνεχές ψέμα μέσα στό οποίο ζούν, δεν τους ταπεινώνει. Απ’ εναντίας, η εξωτερική τους τελειότης τους κάνει βέβαιους για την ανωτερότητά τους. Το πιο χαρακτηριστικό γνώρισμα των Ευρωπαίων είναι η υπερηφάνεια. Βλέπουν αφ’ υψηλού όλους τους άλλους λαούς που τους θεωρούν απολίτιστους ή υπανάπτυκτους.
Μπορεί μερικοί απ’ αυτούς να ενδιαφέρωνται πολύ για τις ανάγκες των αλλων, των ατόμων, των ομάδων ή των εθνών, πρό παντός των υπαναπτύκτων, για τους οποίους τρέφουν αισθήματα οίκτου, στό βάθος όμως ενδιαφέρονται για τους άλλους όπως ένας εντομολόγος για τα έντομα. Τρέφουν για τους ανθρώπους αισθήματα κατώτερα από την αγάπη που έχουν για τα σκυλιά τους.
Έχουν για τον πολιτισμό τους την ίδια υψηλή ιδέα που έχουν για το άτομό τους. Πνεύματα κριτικά, δεν παραδέχονται τίποτε αβασάνιστα, και είναι υπερήφανοι γι’ αυτό. Θεωρούν σχετικές όλες τις αξίες, ακόμη κι αυτές που παραδέχονται, και συζητούν με φαινομενική εμβρίθεια τα όσα πίστεψε η ανθρωπότης.
Η συνηθισμένη τους στάσις είναι στάσις καλοπροαίρετων αγνωστικιστών, που είναι πρόθυμοι να συμφωνήσουν με ό,τι τους λέτε, αφήνοντάς σας να εννοήσετε ότι, βέβαια, τα όσα λέτε δεν υπάρχει κανένας τρόπος να αποδειχθούν, και άρα δεν τους κάνουν ούτε κρύο, ούτε ζέστη.
Ένα πράγμα όμως δεν διανοούνται ποτέ να αμφισβητήσουν οι αγνωστικισταί αυτοί^ την αξία του πολιτισμού των. Ποτέ δεν στάθηκε ανώτερος πολιτισμός απ’ τον δικό τους. Μπορεί η κριτική για τα διάφορα επί μέρους πολιτιστικά προβλήματα να είναι έντονη, και να υπάρχουν στις λεπτομέρειες μεγάλες αντιθέσεις, ποτέ όμως δεν ετέθη από αυτούς εν αμφιβόλω η ορθότης της γενικής γραμμής του πολιτισμού των.
Ο πολιτισμός της Ευρώπης βασίζεται σε μια θρησκεία, σε μια θρησκεία όμως που κανείς δεν θέλει να την ονομάση έτσι. Γιατί η θρησκεία αυτή δεν είναι η λατρεία ενός ή πολλών θεών, αλλά η λατρεία του ανθρώπου.
Η θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων και ο πολιτισμός των δεν ήταν άλλο παρά η λατρεία του ανθρώπου. Αν ο πολιτισμός της αρχαίας Ελλάδος βρήκε τόση απήχησι στις καρδιές των Ευρωπαίων, αυτό οφείλεται ακριβώς σ’ αυτήν την εσωτερική συγγένεια.
Όπως οι αρχαίοι Έλληνες, έτσι και οι Ευρωπαίοι θεοποίησαν την λογική του ανθρώπου, τα πάθη του, τις ψυχικές του δυνάμεις και αδυναμίες, μ’ έναν λόγο έκαμαν τον άνθρωπο κέντρο, μέτρο και σκοπό του παντός. Από τον άνθρωπο ξεκινάει ο πολιτισμός της Ευρώπης, για τον άνθρωπο υπάρχει και από τον άνθρωπο παίρνει την δικαίωσί του.
Μπορεί να υπάρχουν διαφωνίες επάνω στους τρόπους με τους οποίους θα επιτευχθή η καλυτέρευσις της ζωής του ανθρώπου, μπορεί να βγαίνουν διαφορετικά συμπεράσματα από το μέτρημα του ανθρώπου, όμως, πάντοτε και για όλους, ο άνθρωπος είναι το κέντρον γύρω από το οποίον κινούνται, η πηγή της εμπνεύσεώς τους, και ο σκοπός των έργων τους.
Αυτός είναι ο Ευρωπαίος. Όποια θρησκεία και αν νομίζει πώς έχει, στό βάθος θρησκεία του είναι η προσκύνησις του ειδώλου άνθρωπος. Ο Ευρωπαίος έχει πάψει πιά να βλέπει στον άνθρωπο την εικόνα του Θεού, βλέπει μόνον την εικόνα του εαυτού του.
Με άλλα λόγια η θρησκεία της Ευρώπης είναι η παλιά θρησκεία της ανθρωπότητος, αυτή που εχώρισε τον άνθρωπο από τον Θεό. Σκοπός του Θεού είναι να θεώση τον άνθρωπο. Ο άνθρωπος όμως πλανημένος από τον διάβολο, νόμισε πώς μπορεί να γίνη θεός και χωρίς την Χάρι του Δημιουργού του, με δική του πρωτοβουλία και με τις δικές του μόνον δυνάμεις. Βιάστηκε λοιπόν να γευθή από το δέντρο της Γνώσεως πρίν να γίνη ώριμος για τέτοια τροφή.
Το αποτέλεσμα ήταν να ανοίξουν τα μάτια του, να γνωρίση το καλό και το πονηρό, να δή την γυμνότητά του την σωματική και την πνευματική και να τρομάξη. Δεν άντεχε πιά ν’ αντικρύση τον Κύριο και Θεό του, και έτρεξε να κρυφτή από το πρόσωπό Του. Κατάλαβε ότι χάσμα μέγα ανοίχθηκε μεταξύ αυτού και του Δημιουργού του. Τότε ο σπλαγχνικός Πατέρας του καταράστηκε την πρώτη αιτία της καταστροφής, τον διάβολο, τον «όφιν τον αρχαίον», και στην άπειρη αγάπη Του υποσχέθηκε κιόλας την σωτηρία^ «και έχθραν θήσω ανά μέσον σού (όφεως) και ανά μέσον της γυναικός (της Παναγίας) και ανά μέσον του σπέρματός σου και ανά μέσον του σπέρματος αυτής (του Χριστού)^ αυτός σου τηρήσει κεφαλήν, και σύ τηρήσεις αυτού πτέρναν» (Γέν. Γ΄ 15). Και για να μη ζήση ο άνθρωπος επ’ άπειρον στην κατάστασι αυτήν του πνευματικού θανάτου, τον έδιωξε από τον Παράδεισο, «μη ποτε εκτείνη την χείρα αυτού και λάβη από του ξύλου της ζωής και φάγη και ζήσεται εις τον αιώνα» (Γέν. Γ΄ 22). Επέτρεψε έτσι ο Θεός από ευσπλαγχνία και αγάπη τον σωματικό θάνατο και την φθορά, που όπως ο πνευματικός θάνατος ήταν αποτέλεσμα της διακοπής επαφής με την Πηγή της Ζωής, για να μη περιφέρη στους αιώνας ο άνθρωπος την πνευματική του νέκρα, την δυστυχία και την γυμνότητά του. Έτσι ο άνθρωπος, χωρισμένος από τον Θεό και ζώντας μέσα στην συνεχή πραγματικότητα του θανάτου, έγινε σκλάβος του διαβόλου.
Ήταν λοιπόν από αντίδρασι στην εμπειρία της μηδαμινότητός του που ο άνθρωπος ελάτρευσε τον άνθρωπο, ανακηρύσσοντάς τον Θεό. Πράγματι οι αρχαίοι εδίδαξαν ότι η ανθρώπινη ψυχή είναι μέρος της θείας ουσίας, ότι είναι δηλαδή θεία κατ’ ουσίαν και άρα δεν έχει ανάγκη από Θεό.
Αυτή η ενδόμυχος θέλησις του ανθρώπου να πιστέψη στην θεότητά του, μαζί με το γεγονός της υποταγής του στις σατανικές δυνάμεις, είναι η βάσις κάθε ειδωλολατρίας.
Η θρησκεία λοιπόν της Ευρώπης δεν είναι άλλη από την προαιώνια αυτή ειδωλολατρία, με μοντέρνα μορφή. Παπισμός, Προτεσταντισμός, Ουμανισμός, Αθεϊσμός, Δημοκρατία, Φασισμός, Καπιταλισμός, Κομμουνισμός και ό,τι άλλο Ευρωπαϊκό, είναι εκφράσεις του ιδίου ανθρωπιστικού πνεύματος.
Ο πολιτισμός της Ευρώπης δεν είναι άλλο από το αποτέλεσμα μιας αγωνιώδους και επίμονης προσπαθείας του ανθρώπου να στήση τον θρόνο του πάνω από τον θρόνο του Θεού. Δεν είναι άλλο από το κτίσιμο ενός νέου πύργου της Βαβέλ, όπου επικρατεί μέν η σύγχυσις ως πρός τον τρόπο του κτισίματος, αλλά ο σκοπός παραμένει κοινός για όλους.
Το ιδανικό του Ευρωπαίου ταυτίζεται με το ιδανικό του Εωσφόρου. Είναι στό βάθος η ίδια περιφρόνησις πρός την αγαθότητα του Θεού, η ίδια ύβρις πρός την αγάπη Του, η ίδια επανάστασις και απομάκρυνσις από την αγάπη Του, η ίδια αχαριστία, η ίδια ερημική πορεία, που αντί να οδηγή πρός τα άνω, όπου νομίζει ότι πηγαίνει ο άνθρωπος, οδηγεί πρός την άβυσσο του θανάτου.
